లాక్డౌన్ లో అనేక నగరాల్లో ఓజోన్ కాలుష్యం
✍ ఓజోన్ అంటే ఏమిటి ?
✍ ట్రోపోస్పిరిక్, లేదా గ్రౌండ్ లెవల్ ఓజోన్ ఎలా ఏర్పడుతుంది ?
✌ క్లోరో ప్లూరో కార్బన్‌లు (CFCs)
✍ జాగ్రత్తలు
✌ లాక్డౌన్ సమయంలో అనేక నగరాల్లో ఓజోన్ కాలుష్యం పెరిగింది
✌సందర్భం :
✍ సెంటర్ ఫర్ సైన్స్ అండ్ ఎన్విరాన్మెంట్ (సిఎస్ఇ) యొక్క విశ్లేషణ ప్రకారం, లాక్డౌన్ సమయంలో కణజాల పదార్థం మరియు నైట్రస్ ఆక్సైడ్ స్థాయిలు పడిపోగా, ఓజోన్ కూడా అనేక నగరాల్లో హానికరమైన కాలుష్య కారకం పెరిగింది.
✍ ట్రోపోస్పిరిక్ ఓజోన్ కాలుష్యానికి కారణమైన అంశాలు :
✌ ఓజోన్ ప్రధానంగా భారతదేశంలో ఎండ వాతావరణ సమస్య, లేకపోతే సంవత్సరంలో ఇది చాలా వేరియబుల్.
✌ వేసవి కాలుష్యం యొక్క కొన్ని లక్షణాలు కారణంగా ఉప్పెన జరిగింది. .
✌ వీటిలో ఇవి ఉన్నాయి : అధిక గాలులు, అడపాదడపా వర్షాలు మరియు ఉరుములు, మరియు అధిక ఉష్ణోగ్రత మరియు వేడి తరంగాలు.
✍ ఓజోన్ అంటే ఏమిటి ?
✌ ఓజోన్ (O3) రంగులేని, రియాక్టివ్ ఆక్సిడెంట్ వాయువు, ఇది వాతావరణ పొగమంచు లాగా ఉంటుంది
✌ ఆమ్లజని (ఆక్సీజన్‌) మరో రూపమే ఓజోన్. ఇది విషవాయువు.
✌ ప్రతీ ఓజోన్ అణువులోను మూడు ఆమ్లజని పరమాణువులున్నాయి. దీని రసాయన సాంకేతికం O3 అతినీల లోహిత వికిరణాల కారణంగా వాతావరణం పై పొరలో ఆక్సీజన్‌ అణువులు (O2) విడిపోతాయి.
✌ స్వేచ్ఛగా ఉన్న ఆక్సీజన్‌ పరమాణువు (O), తాడితంతో ఆక్సీజన్‌ అణువులోకి చేరి (O3) ఆక్సీజన్‌ పరమాణువులుగా మారి ఓజోన్ అణువవుతుంది.
✍ ట్రోపోస్పిరిక్, లేదా గ్రౌండ్ లెవల్ ఓజోన్ ఎలా ఏర్పడుతుంది ?
✌ ఓజోన్ నేరుగా ఏ మూలం ద్వారా విడుదల చేయబడదు కాని నత్రజని యొక్క ఆక్సైడ్లు (NOx) మరియు ఇతర అస్థిర సేంద్రియ సమ్మేళనాలు (VOC లు) మరియు సూర్యరశ్మి మరియు వేడి ప్రభావంతో గాలిలోని వాయువుల మధ్య ఫోటోకెమికల్ ప్రతిచర్యల ద్వారా ఏర్పడతాయి.
✌ కార్లు, విద్యుత్ ప్లాంట్లు, పారిశ్రామిక బాయిలర్లు, శుద్ధి కర్మాగారాలు, రసాయన కర్మాగారాలు మరియు ఇతర వనరుల ద్వారా విడుదలయ్యే కాలుష్య కారకాలు సూర్యరశ్మి సమక్షంలో రసాయనికంగా స్పందించినప్పుడు ఇది జరుగుతుంది.
✍ ఓజోన్ తరిగిపోవడమంటే ఏమిటి ?
✌ క్లోరో ప్లూరో కార్బన్‌లు (CFCs) ఓజోన్ తరుగుదలకు ప్రాథమిక రసాయనాలు. రిఫ్రిజరేటర్లలో ఎయిర్‌ కండీషన్‌ మొదలగు వాటిలో రిఫ్రిజెంట్లుగా ఉంటాయి.ఇవి క్లోరీన్‌ను కల్గి ఉంటాయి.
✌ రెండవ దశ సూర్యుని నుండి వచ్చే అతి నీల లోహిత కిరణాలు సి.ఎఫ్‌.సిని విచ్చిన్నం చేసి క్లోరీన్‌ని విడుదల చేస్తాయి.
✌ మూడవ దశ ఈ క్లోరీన్‌ పరమాణువులు ఓజోన్ అణువును విచ్చిన్నం చేసి ఓజోన్ తరిగి పోయేటట్లు చేస్తాయి.
✍ జాగ్రత్తలు:
✌ భూస్థాయిలో ఓజోన్ హానికరమైన వాయు కాలుష్య కారకం, ఎందుకంటే ప్రజలు మరియు పర్యావరణంపై దాని ప్రభావాలు ఉన్నాయి మరియు ఇది “పొగమంచు” లో ప్రధాన పదార్థం.
ఎత్తైన భూస్థాయి ఓజోన్ ఎక్స్పోజర్స్ వ్యవసాయ పంటలు మరియు చెట్లను ప్రభావితం చేస్తాయి, ముఖ్యంగా నెమ్మదిగా పెరుగుతున్న పంటలు మరియు దీర్ఘకాలిక చెట్లు పెంచాలి.
✌ ఓజోన్ పొర తరిగి పోవడం వల్ల అతి నీల లోహిత కిరణాలు భూమిని తాకడం అధికం అవుతుంది. దీని వల్ల జన్యువులు, కళ్ళు దెబ్బ తినడంతో పాటు సముద్ర జీవరాశి పై దుష్ప్రభావాన్ని చూపిస్తుంది.
✌ 1994లో జరిగిన ఐక్యరాజ్యసమితి సాధారణ అసెంబ్లీలో ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబరు 16న అంతర్జాతీయ ఓజోన్ పొర పరిరక్షణ దినోత్సవంగా జరుపుకోవాలని నిర్ణయించింది.
✌ 1987లో మాంట్రియల్ ప్రోటోకాల్‌పై సంతకం చేసిన తేదీకి జ్ఞాపకార్థంగా దీనిని నిర్వహించాలని నిర్ణయించారు.
✍ ట్రోపోస్పిరిక్, లేదా గ్రౌండ్ లెవల్ ఓజోన్ ఎలా ఏర్పడుతుంది ?
✌ క్లోరో ప్లూరో కార్బన్‌లు (CFCs)
✍ జాగ్రత్తలు
✌ లాక్డౌన్ సమయంలో అనేక నగరాల్లో ఓజోన్ కాలుష్యం పెరిగింది
✍ సెంటర్ ఫర్ సైన్స్ అండ్ ఎన్విరాన్మెంట్ (సిఎస్ఇ) యొక్క విశ్లేషణ ప్రకారం, లాక్డౌన్ సమయంలో కణజాల పదార్థం మరియు నైట్రస్ ఆక్సైడ్ స్థాయిలు పడిపోగా, ఓజోన్ కూడా అనేక నగరాల్లో హానికరమైన కాలుష్య కారకం పెరిగింది.
✍ ట్రోపోస్పిరిక్ ఓజోన్ కాలుష్యానికి కారణమైన అంశాలు :
✌ ఓజోన్ ప్రధానంగా భారతదేశంలో ఎండ వాతావరణ సమస్య, లేకపోతే సంవత్సరంలో ఇది చాలా వేరియబుల్.
✌ వేసవి కాలుష్యం యొక్క కొన్ని లక్షణాలు కారణంగా ఉప్పెన జరిగింది. .
✌ వీటిలో ఇవి ఉన్నాయి : అధిక గాలులు, అడపాదడపా వర్షాలు మరియు ఉరుములు, మరియు అధిక ఉష్ణోగ్రత మరియు వేడి తరంగాలు.
✍ ఓజోన్ అంటే ఏమిటి ?
✌ ఆమ్లజని (ఆక్సీజన్‌) మరో రూపమే ఓజోన్. ఇది విషవాయువు.
✌ ప్రతీ ఓజోన్ అణువులోను మూడు ఆమ్లజని పరమాణువులున్నాయి. దీని రసాయన సాంకేతికం O3 అతినీల లోహిత వికిరణాల కారణంగా వాతావరణం పై పొరలో ఆక్సీజన్‌ అణువులు (O2) విడిపోతాయి.
✌ స్వేచ్ఛగా ఉన్న ఆక్సీజన్‌ పరమాణువు (O), తాడితంతో ఆక్సీజన్‌ అణువులోకి చేరి (O3) ఆక్సీజన్‌ పరమాణువులుగా మారి ఓజోన్ అణువవుతుంది.
✍ ట్రోపోస్పిరిక్, లేదా గ్రౌండ్ లెవల్ ఓజోన్ ఎలా ఏర్పడుతుంది ?
✌ ఓజోన్ నేరుగా ఏ మూలం ద్వారా విడుదల చేయబడదు కాని నత్రజని యొక్క ఆక్సైడ్లు (NOx) మరియు ఇతర అస్థిర సేంద్రియ సమ్మేళనాలు (VOC లు) మరియు సూర్యరశ్మి మరియు వేడి ప్రభావంతో గాలిలోని వాయువుల మధ్య ఫోటోకెమికల్ ప్రతిచర్యల ద్వారా ఏర్పడతాయి.
✌ కార్లు, విద్యుత్ ప్లాంట్లు, పారిశ్రామిక బాయిలర్లు, శుద్ధి కర్మాగారాలు, రసాయన కర్మాగారాలు మరియు ఇతర వనరుల ద్వారా విడుదలయ్యే కాలుష్య కారకాలు సూర్యరశ్మి సమక్షంలో రసాయనికంగా స్పందించినప్పుడు ఇది జరుగుతుంది.
✍ ఓజోన్ తరిగిపోవడమంటే ఏమిటి ?
✌ రెండవ దశ సూర్యుని నుండి వచ్చే అతి నీల లోహిత కిరణాలు సి.ఎఫ్‌.సిని విచ్చిన్నం చేసి క్లోరీన్‌ని విడుదల చేస్తాయి.
✌ మూడవ దశ ఈ క్లోరీన్‌ పరమాణువులు ఓజోన్ అణువును విచ్చిన్నం చేసి ఓజోన్ తరిగి పోయేటట్లు చేస్తాయి.
✍ జాగ్రత్తలు:
✌ భూస్థాయిలో ఓజోన్ హానికరమైన వాయు కాలుష్య కారకం, ఎందుకంటే ప్రజలు మరియు పర్యావరణంపై దాని ప్రభావాలు ఉన్నాయి మరియు ఇది “పొగమంచు” లో ప్రధాన పదార్థం.
ఎత్తైన భూస్థాయి ఓజోన్ ఎక్స్పోజర్స్ వ్యవసాయ పంటలు మరియు చెట్లను ప్రభావితం చేస్తాయి, ముఖ్యంగా నెమ్మదిగా పెరుగుతున్న పంటలు మరియు దీర్ఘకాలిక చెట్లు పెంచాలి.
✌ ఓజోన్ పొర తరిగి పోవడం వల్ల అతి నీల లోహిత కిరణాలు భూమిని తాకడం అధికం అవుతుంది. దీని వల్ల జన్యువులు, కళ్ళు దెబ్బ తినడంతో పాటు సముద్ర జీవరాశి పై దుష్ప్రభావాన్ని చూపిస్తుంది.
✌ 1994లో జరిగిన ఐక్యరాజ్యసమితి సాధారణ అసెంబ్లీలో ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబరు 16న అంతర్జాతీయ ఓజోన్ పొర పరిరక్షణ దినోత్సవంగా జరుపుకోవాలని నిర్ణయించింది.
✌ 1987లో మాంట్రియల్ ప్రోటోకాల్‌పై సంతకం చేసిన తేదీకి జ్ఞాపకార్థంగా దీనిని నిర్వహించాలని నిర్ణయించారు.
0 Comments