✌ సముద్ర భద్రతా వ్యూహం

✌ గాల్వన్ లోయపై భారతదేశం మరియు చైనా మధ్య ఇటీవల జరిగిన ఘర్షణల మధ్య, భారత ప్రధాన మంత్రి, సాయుధ దళాలను ఉద్దేశించి, "విస్తరణవాదం యొక్క శకం ముగిసింది" అని(ప్రసంగించారు) అభిప్రాయపడ్డారు.

✌ ఎల్‌ఐసి వద్ద చైనా దూకుడు తగ్గించి నియమనిబంధనములకు కట్టుబడి ఉండాలన్నదే  భారత వైఖరికి ఇది సంకేతం గా పరిగణించాలి.

✌భారతదేశం మరియు చైనా చివరకు తమ దళాలను ఉపసంహరించుకునేందుకు అంగీకరించి, పరస్పర శాంతి మరియు సహకారం కోసం పనిచేయడానికి అంగీకరించినప్పటికీ, సలామి ముక్కలు చేసే చైనా వ్యూహాల గురించి భారతదేశం జాగ్రత్తగా ఉండాలి. ఈ వ్యూహం ప్రకారం, చైనా సైనిక బెదిరింపుల ద్వారా చిన్న నిష్పత్తిలో ప్రాదేశిక విస్తరణకు వెళుతుంది, అదే సమయంలో శాంతి మరియు ప్రశాంతతకు తన నిబద్ధతను ప్రకటించింది.

✌ఈ సందర్భంలో, భారతదేశం చైనాను భూ సరిహద్దులలోనే కాకుండా సముద్ర క్షేత్రంలో కూడా ఎదుర్కోవాలని చాలా విదేశాంగ విధాన నిపుణులు వాదించారు.

✌ ఈ విధంగా, భారతదేశానికి సమగ్ర సముద్ర సిద్ధాంతం అవసరం ఏర్పడింది.

✌ మారిటైమ్ డొమైన్లో భారతదేశం యొక్క వాటాలు

భద్రత అత్యవసరం:

✌ భూ సరిహద్దుల చుట్టూ చైనా యొక్క దూకుడు భంగిమతో పాటు, హిందూ మహాసముద్రంలో కూడా దాని చైనా సైనిక ఉనికి పెరుగుతోంది.ముత్యాల స్ట్రింగ్(String of Pearls) యొక్క వ్యూహం ద్వారా దీనిని వర్ణించవచ్చు.

✌ఇంకా, మాల్దీవులలోని కృత్రిమ ద్వీపమైన జిబౌటి వద్ద చైనా తన సైనిక స్థావరాన్ని ఆధునీకరిస్తోంది మరియు పాకిస్తాన్లోని గ్వాదర్ నౌకాశ్రయానికి సంబంధించి ఇలాంటి నివేదికలు ఉన్నాయి.

భారతీయ మహాసముద్రాల జియో-ఎకనామిక్స్:

✌ జియోపాలిటిక్స్ భౌగోళిక ఆర్థిక శాస్త్రంతో ముడిపడి ఉంది.నియంత్రణ మరియు ఆర్థిక వనరులను పొందే విషయాలపై దాని దృష్టి.

✌ భారతదేశం యొక్క ఎగుమతులు మరియు దిగుమతులు హిందూ మహాసముద్రం యొక్క షిప్పింగ్ సందులలో ఎక్కువగా ఉన్నాయి.పర్యవసానంగా,ఇరవై ఒకటవ శతాబ్దంలో సురక్షితమైన సీ లేన్స్ ఆఫ్ కమ్యూనికేషన్ (SLOC) భారతదేశానికి కీలకమైన భద్రతా సమస్యగా ఉన్నాయి.

✌ అదనంగా, సెంట్రల్ హిందూ మహాసముద్ర బేసిన్ లోతైన సముద్ర అన్వేషణకు మరియు తక్కువ ఖనిజ వనరులకు లైసెన్సులకు వేదికగా మారింది.

✌భారతదేశం యొక్క భౌగోళిక-వ్యూహాత్మక స్థానం : 
భారతదేశం హిందూ మహాసముద్రం యొక్క తూర్పు మరియు పశ్చిమ ప్రాంతాల మధ్య కేంద్రీకృతమై ఉంది, తద్వారా హిందూ మహాసముద్రంలోని ఇతర సాహిత్య రాష్ట్రాల కంటే రెండు దిశలలో నావికా దళాలను సులభంగా మోహరించగలదు.

✌ ఈ సముద్రం మిలన్ నావికాదళ వ్యాయామాల ద్వారా ప్రతిబింబిస్తుంది.

✌మిలన్ తప్పనిసరిగా రాజకీయ ప్రకటన మరియు నెట్‌వర్కింగ్ వ్యాయామంగా మారింది, యునైటెడ్ స్టేట్స్ లేదా చైనా వంటి పెద్ద బయటి శక్తుల ఉనికిని ప్రభావితం చేయని ఇతర ఇండో-పసిఫిక్ రాష్ట్రాల పట్ల చురుకైన మరియు ప్రముఖ పాత్ర పోషించే భారతదేశ సామర్థ్యాన్ని చూపిస్తుంది.

గమనిక:

✌ బెంగాల్ బేలో మిలన్ నావికాదళ వ్యాయామాలను 1995 నుండి భారతదేశం నిర్వహించింది.

✌ 2012 మరియు 2014 నాటికి, ఈ ఎక్సరసైజ్ నిర్వహిస్తూ ముందుకు సాగుతోంది అవి మారిషస్, సీషెల్స్, మాల్దీవులు, భారతదేశం, శ్రీలంక, బంగ్లాదేశ్, మయన్మార్, థాయిలాండ్, మలేషియా, సింగపూర్, ఇండోనేషియా, ఆస్ట్రేలియా, బ్రూనై, వియత్నాం మరియు ఆకారంలో హిందూ మహాసముద్రం నటులు విస్తృతంగా పాల్గొన్నారు. ఫిలిప్పీన్స్.

సాగర్ పంచాయతీ ఏర్పాటు:

✌సముద్రంలో సాధారణముగా ఒక మంచి క్రమాన్ని నెలకొల్పడానికి భారతదేశం హిందూ మహాసముద్రం రిమ్ దేశాలతో సహకరించవచ్చు. 
✌భారతదేశం యొక్క భౌగోళిక వ్యూహాత్మక స్థానం కారణంగా, ఇది ఇండో-పసిఫిక్ దేశాల సమూహాన్ని “సాగర్ పంచాయతీ(sagar panchayat)” గా మార్చగలదు మరియు సముద్రంలో చట్ట నియమాలను సమర్థిస్తుంది.

వ్యూహాత్మక అమరిక:

✌ సీ లేన్స్ ఆఫ్ కమ్యూనికేషన్‌ను భద్రపరచడానికి, సముద్రంలో ఇంటర్‌ఆపెరాబిలిటీని పెంచడానికి, ఇంటెలిజెన్స్- షేరింగ్ మరియు నావిగేషన్ స్వేచ్ఛను కొనసాగించడానికి, భారతదేశం ఇలాంటి ఉస్తుకత వ్యక్తం చేయగల దేశాలతో కలిసి పనిచేయాలి.

✌ఈ సందర్భంలో, నాలుగు దేశాల క్వాడ్ (యునైటెడ్ స్టేట్స్, జపాన్, ఆస్ట్రేలియా మరియు భారతదేశం) పని పురోగతిలో ఉంది.

✌ ఆసియాన్ దేశాలను చేర్చడం ద్వారా ఈ సమూహాన్ని విస్తరించవచ్చు.

✌ బ్లూ-వాటర్ నావల్ సామర్థ్యాలను అభివృద్ధి చేయడం:

✌భారతీయ మహాసముద్రంలో భారతదేశం యొక్క వాటాను బట్టి, నీలి-నీటి నావికా సామర్థ్యాలను అభివృద్ధి చేయడం భారతదేశానికి చాలా ముఖ్యమైనది.

✌ దేశీయ నావికా సామర్థ్యాన్ని అభివృద్ధి చేయడమే కాకుండా, మూడు విమాన వాహక సమూహాల అభివృద్ధికి, ప్రతి కమాండ్‌కు ఒకటి, మరియు హిందూ మహాసముద్రం యొక్క పశ్చిమ, దక్షిణ మరియు తూర్పు క్వాడ్రంట్లలో పనిచేయడానికి అవసరం.

✌ చైనా యొక్క సముద్ర దుర్బలత్వాన్ని దోపిడీ చేయడం:

✌ దక్షిణ చైనా సముద్రంలో మరియు భారతీయ మహాసముద్రంలో చైనా దూకుడుగా ఉన్న భంగిమను చూపించినప్పటికీ, సముద్రంలో దాని దుర్బలత్వం గురించి ఆత్రుతగా ఉంది - లేదా మలక్కా సందిగ్ధత అని పిలుస్తారు.

✌ దీనిని గ్రహించి, భారతదేశం సముద్రపు తిరస్కరణ సామర్థ్యాన్ని ప్రధానంగా భారతీయ మహాసముద్రంలో చోక్ పాయింట్ల వద్ద అభివృద్ధి చేయాలి, అంటే స్ట్రెయిట్ ఆఫ్ హార్ముజ్, బాబ్-ఎల్-మండేబ్, మలక్కా జలసంధి.

✌ సముద్ర-తిరస్కరణ సామర్ధ్యం(Sea-Denial Capability)

✌ సముద్ర తిరస్కరణ అనేది ఒక సైనిక పదం, సముద్రం తన స్వంత ఉపయోగం కోసం నియంత్రించటానికి ప్రయత్నించకుండానే సముద్రాన్ని ఉపయోగించగల శత్రువు సామర్థ్యాన్ని తిరస్కరించే ప్రయత్నాలను వివరిస్తుంది.

ముగింపు

✌ భారతదేశం మరియు చైనా యొక్క ఏకకాల పెరుగుదల అంతర్జాతీయ వ్యవస్థలో ఒక ముఖ్యమైన నమూనా మార్పు. ఈ కొత్త నమూనా మార్పు భారతదేశం భూ సరిహద్దులపై మాత్రమే కాకుండా సముద్ర భద్రతపై కూడా దృష్టి పెట్టాలి.