👉 చైనా బ్రహ్మపుత్ర దిగువన ఆనకట్టలకు ప్రణాళిక

👉ఏమిటి : చైనా తన కొత్త పంచవర్ష ప్రణాళికలో టిబెట్‌లో బ్రహ్మపుత్రపై దిగువ ఆనకట్టలను నిర్మించాలని యోచన

👉ఎప్పుడు : పంచవర్ష ప్రణాళికలో (2021-2025),

👉ఎవరు : చైనా

👉ఎక్కడ : బ్రహ్మపుత్రపై

👉ఎందుకు : ఎందుకంటే భారతదేశంలోకి ప్రవహించే ముందు టిబెట్‌లో బ్రహ్మపుత్ర ప్రయాణిస్తుంది.

👉చైనా తన కొత్త పంచవర్ష ప్రణాళికలో (2021-2025), యార్లుంగ్ జాంగ్బో నది దిగువ ప్రాంతాలలో మొదటి ఆనకట్టలను నిర్మించాలని చైనా ప్రతిపాదించింది,ఎందుకంటే భారతదేశంలోకి ప్రవహించే ముందు టిబెట్‌లో బ్రహ్మపుత్ర ప్రయాణిస్తుంది.

👉తీరప్రాంత అణు విద్యుత్ ప్లాంట్లు మరియు విద్యుత్ ప్రసార మార్గాల నిర్మాణం ఇతర ప్రధాన ప్రాజెక్టులలో ఉన్నాయి.

👉 భారతదేశం యొక్క ఆందోళనలు ఏమిటి?

👉చైనా కట్టే ఆనకట్టలు ఓవర్‌డ్రైవ్ ఆందోళన కలిగిస్తుంది ఎందుకంటే నీటిపై ద్వైపాక్షిక లేదా బహుపాక్షిక ఒప్పందాలు లేవు దీనివలన ఒక రెగ్యులేటర్ లేకుండా పోతుంది.

👉బ్రహ్మపుత్రపై ఆనకట్ట నిర్మాణం అరుణాచల్ ప్రదేశ్ పై పాగా వేయడానికి సహాయపడుతుందని చైనా అభిప్రాయపడింది.

👉టిబెటన్ పీఠభూమిలో చైనా యొక్క ప్రాజెక్టులు భారతదేశంలోకి నది ప్రవాహాన్ని తగ్గించే ప్రమాదం ఉందని భారతదేశం అభిప్రాయపడుతోంది.

👉ఆనకట్టలు, కాలువలు, నీటిపారుదల వ్యవస్థలు నీటిని యుద్ధంలో ప్రయోగించే రాజకీయ ఆయుధంగా మార్చగలవు, లేదా శాంతి సమయంలో సహ-రిపారియన్ స్టేట్ (co-riparian state) కోపాన్ని సూచిస్తాయి.

👉నదిలో ప్రవాహం చాలా ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు హైడ్రోలాజికల్ డేటాను తిరస్కరించడం చాలా క్లిష్టమైనది.

👉యార్లుంగ్ జాంగ్బో యొక్క ఉత్తర దిశలో రీ-రౌటింగ్ గురించి చైనా ఆలోచిస్తోంది.

👉బ్రహ్మపుత్ర యొక్క మళ్లింపు అనేది చైనా బహిరంగంగా చర్చించని ఒక ఆలోచన, ఎందుకంటే ఇది భారతదేశం యొక్క ఈశాన్య మైదానాలు మరియు బంగ్లాదేశ్లను వరదలతో లేదా నీటి ప్రవాహంతో తగ్గించడాన్ని సూచిస్తుంది.

👉 భారతదేశానికి బ్రహ్మపుత్ర నది యొక్క ప్రాముఖ్యత:

👉బ్రహ్మపుత్ర టిబెట్, భారతదేశం మరియు బంగ్లాదేశ్ ద్వారా 3,000 కిలోమీటర్ల దూరం ప్రవహిస్తుంది.

👉అరుణాచల్ ప్రదేశ్, అస్సాం, మేఘాలయ, సిక్కిం, నాగాలాండ్ మరియు పశ్చిమ బెంగాల్ దేశాలకు దాని బేసిన్ కీలకమైన నీటి వనరుగా ఉన్నందున ఇది భారతదేశానికి కూడా చాలా ముఖ్యమైనది.

👉బ్రహ్మపుత్ర లోయ అనేక దేశీయ వర్గాల జీవితాలకు మద్దతు ఇస్తుంది.

👉బ్రహ్మపుత్ర ఆసియాలోని ముఖ్యమైన నదులలో ఒకటి. భారతదేశం, బంగ్లాదేశ్‌లలో నదులకు సహజంగా స్త్రీ నామం ఉండగా 'బ్రహ్మపుత్ర'పురుషనామంతో పిలువబడడం విశేషం. టిబెట్లో నైఋతిన యార్లుంగ్ నదిగా పుట్టి, దక్షిణ టిబెట్ లో దిహాంగ్ నదిగా పారి, హిమాలయాలలోని లోతైన లోయలలోకి పరుగులు తీస్తుంది.

పొడవు: 3,848 km
మూలం: హిమాలయాలు
నదీ పరీవాహక పరిమాణం: 712,035 కి.మీ.2 (2,74,918 చద. మై.)
స్వయం ప్రతిపత్తి కలిగిన ప్రాంతం: టిబెట్ స్వాధికార ప్రాంతం
వంతెనలు: బోగిబీల్ బ్రిడ్జ్, ధోలా సాదియ బ్రిడ్జి, నరనారాయణ సేతు
ద్వారాలు: గాంజెస్, బంగాళాఖాతము