👉జీరో లిక్విడ్ డిశ్చార్జ్ (ZLD)

 

👉ఏమిటి : జీరో లిక్విడ్ డిశ్చార్జ్ (ZLD).

👉ఎవరు : MD టెక్నాలజీలో మల్టీస్టేజ్ ప్రక్రియ

👉 ఎక్కడ :  భారత్ లో  

👉 ఎందుకు: వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశంగా, భారతదేశం తన ప్రమాదకర వ్యర్థాలను నిర్వహించడం పెరుగుతున్న సవాల్‌తో పోరాడుతోంది.

👉వినూత్న ZLD సాంకేతికతలు సౌర థర్మల్ అప్లికేషన్ ద్వార మురుగునీటి రికవరీకి శక్తినిస్తాయి.

👉వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశంగా, భారతదేశం తన ప్రమాదకర వ్యర్థాలను నిర్వహించడం పెరుగుతున్న సవాల్‌తో పోరాడుతోంది.

👉ప్రమాదకర వ్యర్థాలను ఉత్పత్తి చేసే పరిశ్రమల జాతీయ ఇన్వెంటరీ నివేదికను 2019 లో కేంద్ర కాలుష్య నియంత్రణ మండలి (సిపిసిబి)విడుదల చేసింది.

👉భారతదేశంలో 56 వేల పారిశ్రామిక యూనిట్లు ప్రమాదకర వ్యర్థాలను ఉత్పత్తి చేస్తున్నాయని, మొత్తం (2016–17 మధ్య కాలంలో) మొత్తం 7.17 మిలియన్ టన్నుల ప్రమాదకర వ్యర్థాలను ఉత్పత్తి చేస్తుందని నివేదిక పేర్కొంది.

👉పరిశ్రమలలో అధిక శాతం ఉత్పత్తి ప్రక్రియలు ద్రవ మాధ్యమంలో జరుగుతాయి, వ్యర్థాలు ప్రధానంగా ద్రవ ప్రసరించే రూపంలో ఉన్నాయని సూచిస్తుంది.

జీరో లిక్విడ్ డిశ్చార్జ్ (ZLD) గురించి

👉వ్యర్థ పదార్థాల నిర్వహణ సోపానక్రమం ప్రకారం, ప్రసరించే నీటిని శుద్ధి చేయవలసి ఉంది మరియు నీరు మరియు ఖనిజాలు కోలుకొని తిరిగి ఉపయోగించబడతాయి.   

👉తుది ఉత్పత్తి - తిరిగి పొందలేము - సురక్షితమైన పల్లపు ప్రదేశంలో సురక్షితంగా పారవేయడానికి ముందు చికిత్స చేయబడి రసాయనికంగా జడంగా తయారవుతుంది.

👉సాధారణ పరిభాషలో, నీటితో కూడిన పరిశ్రమలలో వ్యర్థాలను రీసైక్లింగ్ మరియు పునర్వినియోగం చేసే ప్రక్రియను జీరో లిక్విడ్ డిశ్చార్జ్ (ZLD) అంటారు.   

👉ఇప్పటివరకు, దీని ఉపయోగం యునిలివర్ మరియు ప్రొక్టర్ & గాంబుల్ వంటి ప్రధాన బహుళ-జాతీయ సంస్థల యూనిట్లకు పరిమితం చేయబడింది.

ZLD ను స్వీకరించడానికి సవాలు

👉ZLD ని విస్తృతంగా స్వీకరించడంలో ప్రధాన అవరోధాలలో ఒకటి ఇంధన ఖర్చులు మరియు ఒక-సమయం అధిక మూలధన వ్యయం (సంస్థాపన సమయంలో) పరంగా దాని నిర్వహణ వ్యయం

👉ZLD ప్రధానంగా ప్రసరించే చికిత్స, రివర్స్ ఓస్మోసిస్ (RO) మరియు మల్టీ-ఎఫెక్ట్ ఆవిరిపోరేటర్లను (MEE) కలిగి ఉంటుంది   

👉ZLD ను ఏర్పరుచుకునే మూడు వ్యవస్థలలో, MEE లు పనిచేయడానికి అత్యంత ఖరీదైనవి మరియు నీటి శుద్ధి పరిశ్రమలో గొప్ప సవాలు   

👉ఇవి గణనీయమైన పరిమాణంలో కార్బన్ డయాక్సైడ్ను విడుదల చేస్తాయి మరియు శిలాజ ఇంధనాల ద్వారా శక్తిని పొందుతాయి.

 

ఈ సవాలుకు పరిష్కారం

👉 మెంబ్రేన్ స్వేదనం (MD) అనేది పొర-సహాయక MEE యొక్క అధునాతన రూపం.   

👉ఒక MD వ్యవస్థ ఆవిరికి బదులుగా వేడి నీటితో నడుస్తుంది, కాబట్టి దీనిని సాధారణంగా ఉపయోగించే సౌర థర్మల్ కలెక్టర్లు శక్తివంతం చేయవచ్చు, తద్వారా బాయిలర్ల అవసరాన్ని తగ్గిస్తుంది (ఇది రుతుపవనాల సమయంలో మాత్రమే ఉపయోగించబడుతుంది, సౌర ఎంపిక పరిమితం అయినప్పుడు).    

👉MD టెక్నాలజీలో మల్టీస్టేజ్ ప్రక్రియ ఉంటుంది (సాధారణంగా ఐదు దశలు).   

👉MD యొక్క ప్రాథమిక ఆపరేటింగ్ సూత్రం ఏమిటంటే, క్లోజ్డ్ చాంబర్‌లో ఒత్తిడిని తగ్గించడం ద్వారా, నీటి మరిగే స్థానం తగ్గుతుంది.

👉మంత్రిత్వ శాఖ ప్రకారం, MEE వ్యవస్థలు ప్రస్తుతం ఫార్మాస్యూటికల్స్ మరియు మెటల్ ఫినిషింగ్ వంటివి పనిచేస్తున్నాయి.

 

👉మన ప్రపంచం ఎదుర్కొంటున్న నీరు, శక్తి సంక్షోభం ఒకదానితో ఒకటి ముడిపడి ఉన్నాయి. వారికి వినూత్న సినర్జెటిక్ పరిష్కారాలు మరియు "వ్యాపారంగా నీరు" వంటి కొత్త వ్యాపార నమూనాలు అవసరం, దీనిలో ఒక సంస్థ వ్యవస్థను వ్యవస్థాపించి, చికిత్స చేసిన నీటి పరిమాణం ఆధారంగా ఖాతాదారులకు వసూలు చేస్తుంది.