వైద్యశాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి

 వైద్యశాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి 2022

సందర్భం

⭐2022 ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్ నోబెల్ బహుమతిని స్వీడిష్ జన్యు శాస్త్రవేత్త స్వాంటే పాబోకు అంతరించిపోయిన హోమినిన్‌ల జన్యువులు మరియు మానవ పరిణామంపై చేసిన పరిశోధనలకు అందించారు.

గురించి:

⭐అవార్డు : స్టాక్‌హోమ్‌లోని రాయల్ స్వీడిష్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్.

⭐దీని కోసం అవార్డ్ చేయబడింది : వేల సంవత్సరాల నాటి శిలాజాల నుండి క్లీన్ DNAను సంగ్రహించడానికి మరియు దానిలో ఉన్న జన్యు సమాచారాన్ని చదవడానికి కొత్త మరియు వినూత్న పద్ధతులను అభివృద్ధి చేయడంలో డాక్టర్ స్వాంటే పాబో యొక్క ఆవిష్కరణలు .

⭐ఔచిత్యం: ప్రస్తుత మానవుల శరీరధర్మ శాస్త్రంపై అంతరించిపోయిన మానవ పూర్వీకుల నుండి పురాతన జన్యు శ్రేణుల ప్రభావాన్ని అర్థం చేసుకోవడంలో ఇది సహాయపడుతుంది. ఉదాహరణకి-

⭐డెనిసోవాన్స్ జన్యువు EPAS1 అధిక ఎత్తులో మనుగడ కోసం ఒక ప్రయోజనాన్ని అందిస్తుంది, ఇది ప్రస్తుత టిబెటన్లలో సాధారణం. 

⭐నియాండర్తల్ జన్యువులు వివిధ రకాల ఇన్ఫెక్షన్లకు మన రోగనిరోధక ప్రతిస్పందనను ప్రభావితం చేస్తాయి.

జీనోమ్ సీక్వెన్సింగ్

అర్థం : 

⭐ఇది అనేక హై త్రూపుట్ సీక్వెన్సింగ్ మరియు డేటా హ్యాండ్లింగ్ టెక్నాలజీల సహాయంతో జీవి యొక్క మొత్తం జన్యువును (DNA/RNA ఆధారితం) క్రమం చేయడాన్ని సూచిస్తుంది.

ప్రధాన జీనోమ్ సీక్వెన్సింగ్ పద్ధతులు :

⭐క్లోన్-బై-క్లోన్ పద్ధతి: " క్లోన్-బై-క్లోన్" విధానం మొదట జన్యువును సాపేక్షంగా పెద్ద భాగాలుగా విభజించి, క్లోన్స్ అని పిలుస్తారు, దాదాపు 150,000 బేస్ జతల (bp) పొడవు ఉంటుంది. జీనోమ్‌లో ప్రతి క్లోన్ ఎక్కడ ఉందో తెలుసుకోవడానికి శాస్త్రవేత్తలు జీనోమ్ మ్యాపింగ్ పద్ధతులను ఉపయోగిస్తారు. 

⭐మొత్తం జీనోమ్ సీక్వెన్సింగ్ (WGS): దీనికి జీనోమ్ మ్యాప్ అవసరం లేదు మరియు ఇది వేగవంతమైన సీక్వెన్సింగ్ పద్ధతి.

⭐యూకారియోటిక్ జన్యువుల వంటి పెద్ద జన్యువులకు ఇది తగినది కాదు ఎందుకంటే అవి అనేక పునరావృత DNA శ్రేణులను కలిగి ఉంటాయి, వీటిలో అసెంబ్లింగ్ ప్రక్రియ సవాలుగా ఉంటుంది.

⭐రెండింటి యొక్క యుటిలిటీ : జీనోమ్ సీక్వెన్సింగ్ ప్రక్రియను వేగవంతం చేయడానికి, రెండు పద్ధతుల యొక్క ప్రయోజనాలు ఉపయోగించబడతాయి.

⭐డా. Svante Pääbo యొక్క పరిశోధన అవలోకనం

⭐డెనిసోవాన్స్ యొక్క ఆవిష్కరణ: డెనిసోవా గతంలో తెలియని హోమినిన్. డెనిసోవాన్ల నుండి హోమో సేపియన్స్ వరకు 70,000 సంవత్సరాల క్రితం ఆఫ్రికా నుండి వలస వచ్చిన తర్వాత జన్యు బదిలీ జరిగిందని అతను నిర్ధారించాడు. 

⭐నియాండర్తల్ యొక్క జన్యు శ్రేణి : సుమారు 30,000 సంవత్సరాల క్రితం నియాండర్తల్‌ల విలుప్తత అతని 40,000 సంవత్సరాల పురాతన ఎముక నుండి మైటోకాన్డ్రియల్ DNA యొక్క క్రమం మరియు సమకాలీన మానవులు మరియు చింపాంజీలతో పోల్చిన తర్వాత నిర్ధారించబడింది.

⭐నియాండర్తల్‌లు ప్రస్తుత మానవ జాతికి అత్యంత దగ్గరి బంధువులు. వారు ఐరోపా మరియు పశ్చిమ ఆసియాలో నివసించారు - దక్షిణ సైబీరియా మరియు మధ్యప్రాచ్యం వరకు

⭐2010లో 1వ నియాండర్తల్ జన్యు శ్రేణిని ప్రచురించడం : నియాండర్తల్ DNA శ్రేణులు ఆఫ్రికా నుండి ఉద్భవించిన సమకాలీన మానవుల కంటే ఐరోపా లేదా ఆసియా నుండి వచ్చిన సమకాలీన మానవుల DNAతో దగ్గరి సారూప్యతను ప్రదర్శిస్తాయి. ఇది నియాండర్తల్ మరియు హోమో సేపియన్ల మధ్య సంతానోత్పత్తి మరియు సహజీవనాన్ని సూచిస్తుంది.

⭐DNA శ్రేణి యొక్క వైవిధ్యం: అతను 5 ప్రస్తుత మానవ జన్యువులలో దేనితోనైనా పోలిస్తే మానవ సూచన జన్యువుకు నియాండర్తల్ జన్యువు యొక్క ఎక్కువ వైవిధ్యాన్ని కనుగొన్నాడు. ఇవి-

⭐దక్షిణ ఆఫ్రికా నుండి శాన్

⭐పశ్చిమ ఆఫ్రికా నుండి యోరుబా 

⭐పాపువా న్యూ గినియా

⭐హాన్ చైనీస్

⭐పశ్చిమ ఐరోపా నుండి ఫ్రెంచ్ 

పరిశోధన యొక్క ప్రాముఖ్యత: 

⭐మానవ పరిణామం అధ్యయనం : మానవ పరిణామంలో అంతరించిపోయిన మానవ వంశం మరియు పురాతన జన్యు ప్రవాహానికి చెందిన హోమినిన్‌లను పరిశోధించాడు. ఇది పరిణామ జీవశాస్త్ర రంగాన్ని గుర్తించడంలో కూడా సహాయపడుతుంది.

⭐పాలియోజెనోమిక్స్ : డా. పాబో యొక్క పరిశోధన ఫలితంగా పాలియోజెనోమిక్స్ అనే కొత్త శాస్త్రీయ విభాగం అభివృద్ధి చెందింది. ఇది పురాతన లేదా అంతరించిపోయిన జీవుల జన్యువుల అధ్యయనం మరియు విశ్లేషణ.

⭐సాంకేతిక సంక్లిష్టత: పురాతన DNA ను విస్తరించడం మరియు క్రమం చేయడం అంత సులభం కాదు ఎందుకంటే ఇది శిలీంధ్రాలు మరియు బ్యాక్టీరియా వంటి సూక్ష్మజీవుల నుండి చాలా కలుషితమైనది మరియు పూర్తిగా కలుషితమవుతుంది. అలాగే, ఆఫ్రికా మరియు భారతదేశం వంటి ఉష్ణమండల వాతావరణ పరిస్థితుల్లో పురాతన DNA బాగా భద్రపరచబడలేదు.

⭐బెటర్ ఫండింగ్ : ఫీల్డ్‌లో పునరుద్ధరించబడిన ఆసక్తి పరిశోధకులకు మెరుగైన నిధులు మరియు మరిన్ని అవకాశాలకు దారి తీస్తుంది. 

జీనోమ్ ఇండియా ప్రాజెక్ట్

⭐జెనెసిస్ : భారతీయులలో జన్యు వైవిధ్యాన్ని జాబితా చేయడం ద్వారా బయోటెక్నాలజీ విభాగం (DBT) జనవరి, 2020లో దేశవ్యాప్తంగా వివిధ విభాగాలకు చెందిన 20 సంస్థలకు మంజూరు చేసింది. 

⭐ప్రతిపాదిత లక్ష్యం: 3 సంవత్సరాలలో దేశంలోని విభిన్న జనాభాకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న మొత్తం 10,000 మంది వ్యక్తుల కోసం హోల్ జీనోమ్ సీక్వెన్సింగ్ (WGS). 

లక్ష్యాలు : 

⭐భారతదేశంలో భవిష్యత్తులో మానవ జన్యుశాస్త్ర పరిశోధనను మరింత ఖచ్చితత్వంతో సులభతరం చేయడంలో WGS నుండి రూపొందించబడిన సమాచారాన్ని ఉపయోగించడం. 

⭐సరసమైన ఖర్చులతో ప్రధాన వ్యాధుల కోసం ఖచ్చితమైన ఆరోగ్య సంరక్షణ మరియు రోగనిర్ధారణను అభివృద్ధి చేయడానికి భారతీయ జనాభా కోసం జీనోమ్ వైడ్ అసోసియేషన్ శ్రేణిని రూపొందించడం.

⭐ఈ ప్రాజెక్ట్ కోసం డేటా భద్రత మరియు భాగస్వామ్య చర్యలు భారత ప్రభుత్వం రూపొందించిన నియమాలు మరియు నిబంధనల ద్వారా నిర్వహించబడతాయి. 

⭐అధ్యయనంలో పాల్గొనడానికి సమ్మతించే వ్యక్తులందరి వ్యక్తిగత సమాచారం ఈ ప్రాజెక్ట్‌లోని తదుపరి రికార్డుల నుండి తీసివేయబడుతుంది. 

⭐డి-ఐడెంటిఫికేషన్ యొక్క ఈ ప్రక్రియ పాల్గొనేవారి వ్యక్తిగత సమాచారం రాజీపడకుండా నిర్ధారిస్తుంది. 

⭐అదనంగా, డేటా భద్రత మరియు రక్షణను నిర్వహించడానికి నైతిక చర్యలు ఖచ్చితంగా కట్టుబడి ఉంటాయి.