Wonder of Creation (జునాఖాన్) పిచ్చిసుల్తాన్

మహమ్మాద్ బిన్ తుగ్లక్ (క్రీ.శ.1325-51)

🔯ఇతని అసలు పేరు జునాఖాన్

ఇతని బిరుదులు-

1), ప్రిన్స్ ఆఫ్ మానీయర్స్ - ఇలా వర్ణించినది. థామస్.

2) సృష్టివైపరీత్యం (Wonder of Creation) అని 'బరౌనీ ' ఇతన్నిశ్లాఘించారు.

⭐ ఇతను బహుభాషాకోవిదుడు.

⭐ఇతను గణిత, తర్క, ఖగోళ, వైద్య, భౌతిక, తత్వశాస్త్రాలను అధ్యయనం చేసాడు.

⭐ ఇతన్ని కొందరు చరిత్రకారులు పిచ్చిసుల్తాన్ గా పేర్కొన్నారు.

⭐ఖలీఫాకు వ్యతిరేక వైఖరిని ప్రదర్శించి అటుతర్వాత ఖలీఫాకు నజరానాలు చెల్లించారు.

⭐ఇతను హిందువుల పండగైన హెూలిలో పాల్గొన్న మొదటి సుల్తాన్ మొయినుద్దీన్ చిస్తీ దర్గాను (అజ్మీర్)సందర్శించిన మొదటి సుల్తాన్,

⭐టోకెన్ కరెన్సీని ప్రవేశ పెట్టిన ఢిల్లీ సుల్తాన్.

⭐సతీసహగమన వ్యవస్థను నిర్మూలించిన మొదటి సుల్తాన్.

⭐ఇతను జహాపనా అనే పట్టణాన్ని నిర్మించాడు. ( ఢిల్లీలో)

⭐ఇబన్ బటూటా (మొరాకో ప్రయాణికుడు) మహమ్మద్ బీన్ తుగ్లక్ ఆస్థానాన్ని క్రీ.శ. 1342లో సందర్శించిదెహలా(డైరీ)నివ్రాశాడు,

⭐ఇతను ఇబన్ బటూటాను తన రాయబారిగా చైనాకు పంపాడు.

సంస్కరణలు:

1. భూమిశిస్తు వ్యవసాయం(1326-27).

⭐సుల్తానైన వెంటనే ప్రభుత్వ ఆదాయాన్ని పెంచాలని రాష్ట్రాల్లో ఆదాయపట్టికలుతయారుచేసి కేంద్రానికి పంపాలని ఆదేశాలిచ్చాడు.

⭐గంగా-యమునా అంతర్వేదిలోని భూములమీద శిస్తును పెంచాడు (40%)

⭐అదే సమయంలోనే అంతర్వేదిలోని(గంగా సింధు మైదానం) అనావృష్టి, భయంకరమైన క్షామము సంభవించింది.

⭐సుల్తాన్ క్షామ పరిస్థితిని గమనించి హిందూ ముస్లిం భేదాలను పాటించకుండా నివారణ కార్యక్రమాలను అమలుచేశాడు. బావులు త్రవ్వించాడు. రైతులకు అప్పులిచ్చాడు. ఈ కార్యక్రమాలు ప్రజల్లో సుల్తాన్ పట్ల సానుభూతిగాని, సదభిప్రాయాన్ని గాని పునరుద్ధరించలేకపోయాయి.

⭐మహ్మద్ కొత్తగా (13-10-43) "వ్యవసాయశాఖ"(దివాన్-ఇ-కోహ్లి) నెలకొల్పి దానిద్వారా బంజరు భూములను సాగుచేయు ఉద్దేశ్యముతో రైతులకు రుణాలిప్పించాడు. కాని వాస్తవానికి కొత్తభూములు సాగులోకి తీసుకురాలేదు. ప్రభుత్వోద్యోగుల మోసంవల్ల ఈ ప్రణాళిక విఫలమైంది.

2. రాజధాని మార్పిడి:

⭐మహ్మద్ బీన్ తుగ్లక్ చేసిన సంస్కరణలన్నింటిలో తీవ్రమైన విమర్శలకు గురైంది. 1326-27లో నుంచి రాజధానిని దౌలతాబాదుకు (దేవగిరి) మార్చడం.

⭐ రాజధాని మార్పిడి వల్ల మంగోలులు తరుచుగా భారతదేశంపై దాడి చేసి దోచుకున్నారు..

⭐దౌలతాబాద్ వాతావరణం కూడా సుల్తాన్ కు సరిపడలేదు. అందువల్ల తిరిగి (1335-37) రాజధానిని ఢిల్లీకి మార్చాడు .

3. రాగి నాణేల ముద్రణ (1929-30):

⭐సింహసనం ఎక్కిన నాటి నుంచి తుగ్లక్ దేశంలో చెలామణి ఉన్ననాణెల్లో అనేకమైన మార్పులు చేశాడు.

⭐మహ్మద్ బీన్ తుగ్లక్ "నాణెలముద్రణ యువరాజు" గా పేరుపొందాడు.

⭐"దీనార్" అనే బంగారునాణేన్ని, "ఆదిలి" అనే వెండినాణేన్ని ముద్రించి చలామణిలో ఉంచాడు. ఈ మార్పులన్నింటిలోకి ముఖ్యమైంది "వెండి" నాణేలకు బదులు 'రాగి, ఇత్తడి' నాణేలు ముద్రించి చలామణిలోకి తేవడం .

⭐ రాగి, ఇత్తడి నాణేలు ప్రవేశపెట్టడానికి కారణాలు:

1. నాటికే చైనా చక్రవర్తి 'కుబ్లాయిఖాన్ (1260-94)కాగితాన్ని డబ్బుగా చెలామణి చేశాడు.

2.నాణేలను(రాగి,ఇత్తడి) ప్రభుత్వం తప్ప ఇతరులెవ్వరూ ముద్రించకూడదని ఆదేశించకపోవడం వల్ల ఈ నాణేలు కుప్పలు కుప్పలుగా ప్రజలు ముద్రించారు.

⭐ప్రతి ఇల్లు రాగినాణేలను ముద్రించే టంకశాలగా మారింది. దీనితో డబ్బువిలువ పడిపోయి వస్తువులుధరలు బాగా పెరిగాయి.

⭐సతీష్ చంద్ర అనే చరిత్రకారుడు ఈ నాణెలను "As worthless as stones" గా మారాయన్నాడు.

⭐ఢిల్లీలో ప్లేగ్ వ్యాధి ప్రబలినపుడు స్వర్గవారి వద్ద రెండున్నర సం|| విశ్రాంతి తీసుకున్నాడు.