విజయనగర సామ్రాజ్యం (Vijayanagara Empire)

 విజయనగర సామ్రాజ్యం (Vijayanagara Empire)

Vijayanagara Empire

⛬ విజయనగర సామ్రాజ్యాన్ని హరిహర మరియు బుక్క స్థాపించారు మరియు పాలన 1336 AD నుండి 1646 AD వరకు పరిపాలించారు. 

విజయనగర సామ్రాజ్యం (క్రీ.శ. 1336-1646)

 ⛬ తుంగభద్ర దక్షిణ ఒడ్డున క్రీ.శ.1336లో విజయనగరం స్థాపకులు హరిహర మరియు బుక్క ఉండేవారు. 

 ⛬ వీరు హంపిని రాజధాని నగరంగా  పరిపాలించుకొనేవారు. 

 ⛬ వీరు హోయసల రాజు వీర బల్లాల III కింద  పనిచేశారు

విజయనగర సామ్రాజ్యాన్ని నాలుగు ముఖ్యమైన రాజవంశాలు పరిపాలించాయి మరియు అవి:

1. సంగమ
2. సాళువ
3. తుళువ
4. అరవీడు

హరిహర I

• క్రీ.శ 1336లో హరిహర I సంగమ వంశానికి పాలకుడయ్యాడు
• అతను మైసూర్ మరియు మదురైని స్వాధీనం చేసుకున్నాడు.
• క్రీ.శ.1356లో బుక్కా-I అతని తర్వాత అధికారంలోకి వచ్చాడు

కృష్ణదేవ రాయ (క్రీ.శ. 1509-1529)

• తుళువ రాజవంశానికి చెందిన కృష్ణదేవరాయ విజయనగర సామ్రాజ్యంలో అత్యంత ప్రసిద్ధ రాజు
• డొమింగో పేస్ ప్రకారం, ఒక పోర్చుగీస్ యాత్రికుడు "కృష్ణదేవరాయ అత్యంత భయపడే మరియు పరిపూర్ణ రాజు కావచ్చు".

కృష్ణదేవరాయల విజయాలు

• అతను 1510 A.D లో శివసముద్రం మరియు 1512 A.D లో రాయచూరును జయించాడు.
• క్రీ.శ.1523లో ఒరిస్సా, వరంగల్‌లను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు
• అతని సామ్రాజ్యం ఉత్తరాన కృష్ణా నది నుండి దక్షిణాన కావేరి నది వరకు విస్తరించింది; పశ్చిమాన అరేబియా సముద్రం నుండి తూర్పున బంగాళాఖాతం వరకు

ఈయన గురించి 

• సమర్థుడైన నిర్వాహకుడు.
• సాగునీటి కోసం పెద్ద పెద్ద ట్యాంకులు, కాలువలు నిర్మించాడు.
• అతను విదేశీ వాణిజ్యం యొక్క కీలక పాత్రను అర్థం చేసుకునే నావికా శక్తిని అభివృద్ధి చేశాడు.
• అతను పోర్చుగీస్ మరియు అరబ్ వ్యాపారులతో స్నేహపూర్వక సంబంధాలను కొనసాగించాడు.
• తన ప్రభుత్వానికి ఆదాయాన్ని పెంచాడు.
• అతను కళ మరియు వాస్తుశిల్పాన్ని పోషించాడు.
• ఇతని కాలంలోనే విజయనగర సామ్రాజ్యం కీర్తి శిఖరాగ్రానికి చేరుకుంది.
• కృష్ణదేవరాయలు గొప్ప పండితుడు.
• అష్టదిగ్గజాలు: ఎనిమిది మంది పండితుల బృందం అతని ఆస్థానాన్ని అలంకరించింది మరియు వారు:
  1. అల్లసాని పెద్దన్న – మనుచరిత్ర రచయిత, ఆయనను ఆంధ్ర కవితాపితామహ అని కూడా పిలుస్తారు.
  2. నంది తిమ్మన - పారిజాతాపహరణం రచయిత
  3. మాదయ్యగారి మల్లన
  4. ధూర్జటి
  5. అయ్యలరాజు రామభద్ర కవి
  6. పింగళి సూరన
  7. రామరాజ భూషణుడు
  8. తెనాలి రామకృష్ణ

తల్లికోట యుద్ధం (క్రీ.శ. 1565)

• కృష్ణదేవరాయల వారసులు బలహీనంగా ఉన్న సమయం అది.
  
• అళీయ రామరాయల పాలనలో అహ్మద్‌నగర్, బీజాపూర్, గోల్కొండ మరియు బీదర్ సంయుక్త దళాలు విజయనగరంపై యుద్ధం ప్రకటించాయి.
• అళియ రామరాయలు ఓడిపోయారు. అతను మరియు అతని ప్రజలు నిర్దాక్షిణ్యంగా చంపబడ్డారు.
• విజయనగరం దోచుకుని నాశనం చేయబడింది.

విజయనగర సామ్రాజ్య వైభవాలు

పరిపాలన

• చక్కటి వ్యవస్థీకృత పరిపాలనా వ్యవస్థ
• రాజు రాష్ట్రంలోని అన్ని అధికారాలకు అధిపతి.
• మంత్రుల మండలి - పరిపాలనా పనిలో రాజుకు సహాయం చేయడానికి.
• సామ్రాజ్యం ఆరు ప్రావిన్సులుగా విభజించబడింది.
• నాయక్ - ప్రతి ప్రావిన్స్‌ను పరిపాలించే గవర్నర్.
• ప్రావిన్సులు జిల్లాలుగా విభజించబడ్డాయి మరియు జిల్లాలు గ్రామాలు అనే చిన్న యూనిట్లుగా విభజించబడ్డాయి.
• గ్రామం అకౌంటెంట్లు, వాచ్‌మెన్, తూనికలు, బలవంతపు పనికి సంబంధించిన అధికారుల వంటి వారసత్వ అధికారులచే నిర్వహించబడింది.
• మహానాయకాచార్య: అతను ఒక అధికారి మరియు గ్రామాలకు మరియు కేంద్ర పరిపాలనకు మధ్య సంప్రదింపు పాయింట్.

సైన్యం

• సైన్యంలో పదాతిదళం, అశ్విక దళం మరియు ఏనుగుదళం ఉన్నాయి.
• కమాండర్-ఇన్-చీఫ్ సైన్యానికి బాధ్యత వహించాడు.

రెవెన్యూ అడ్మినిస్ట్రేషన్

• భూ ఆదాయమే ప్రధాన ఆదాయ వనరు
• భూమిని నిశితంగా పరిశీలించి నేల సారాన్ని బట్టి పన్నులు వసూలు చేశారు.
• వ్యవసాయం మరియు ఆనకట్టలు మరియు కాలువలు నిర్మించడంలో ప్రధాన ప్రాముఖ్యత ఇవ్వబడింది.

జ్యుడీషియల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్

• రాజు సర్వోన్నత న్యాయమూర్తి.
• దోషులకు కఠిన శిక్షలు విధించారు.
• చట్టాన్ని ఉల్లంఘించిన వారిపై వసూలు చేశారు.

మహిళల స్థానం

• మహిళలు ఉన్నత స్థానాన్ని ఆక్రమించారు మరియు సామ్రాజ్యం యొక్క రాజకీయ, సామాజిక మరియు సాహిత్య జీవితంలో చురుకుగా పాల్గొన్నారు.
• వారు మల్లయుద్ధంలో, నేరం మరియు రక్షణ కోసం వివిధ ఆయుధాలను ఉపయోగించడంలో, సంగీతం మరియు లలిత కళలలో విద్యను అభ్యసించారు మరియు శిక్షణ పొందారు.
• కొంతమంది మహిళలు కూడా ఉన్నత స్థాయి విద్యను పొందారు.
• రాజులకు మహిళా జ్యోతిష్యులు, గుమస్తాలు, అకౌంటెంట్లు, గార్డులు మరియు మల్లయోధులు ఉండేవారని నునిజ్ రాశాడు.

సామాజిక జీవితం

• సమాజం వ్యవస్థీకృతమైంది.
• బాల్యవివాహాలు, బహుభార్యత్వం మరియు సతి ప్రబలంగా ఉండేవి.
• రాజులు మత స్వేచ్ఛను అనుమతించారు.

ఆర్థిక పరిస్థితులు

• వారి నీటిపారుదల విధానాల ద్వారా నియంత్రించబడుతుంది.
• టెక్స్‌టైల్స్, మైనింగ్, మెటలర్జీ పెర్ఫ్యూమరీ మరియు ఇతర అనేక పరిశ్రమలు ఉన్నాయి.
• హిందూ మహాసముద్రంలోని దీవులు, అబిస్సినియా, అరేబియా, బర్మా, చైనా, పర్షియా, పోర్చుగల్, దక్షిణాఫ్రికా మరియు మలయ్ ద్వీపసమూహంలో వారికి వాణిజ్య సంబంధాలు ఉన్నాయి.

ఆర్కిటెక్చర్ మరియు సాహిత్యానికి సహకారం

• హజారా రామసామి ఆలయం మరియు విట్టలస్వామి ఆలయం ఈ కాలంలో నిర్మించబడ్డాయి
• కృష్ణదేవరాయల కాంస్య చిత్రం ఒక కళాఖండం.
• సంస్కృతం, తమిళం, తెలుగు, కన్నడ సాహిత్యాలు అభివృద్ధి చెందాయి.
• సాయన వేదాలకు వ్యాఖ్యానాలు రాశాడు.
• కృష్ణదేవరాయలు తెలుగులో ఆముక్తమాల్యద మరియు సంస్కృతంలో ఉషా పరిణయం మరియు జాంబవతి కల్యాణం రచించారు.

సామ్రాజ్యం యొక్క క్షీణత

• అరవీడు వంశంలోని పాలకులు బలహీనులు మరియు అసమర్థులు.
• చాలా మంది ప్రావిన్షియల్ గవర్నర్లు స్వతంత్రులయ్యారు.
• బీజాపూర్ మరియు గోల్కొండ పాలకులు విజయనగరంలోని కొన్ని ప్రాంతాలను స్వాధీనం చేసుకున్నారు.

 

👉 చరిత్రలో తొలిసారిగా ఓ మహిళ పేరుతో ఉన్న నాణెం

👉 మలబార్ తిరుగుబాటు (Moplah Riots of 1921) 

👉 కొడుమనల్ (Kodumanal ) 

👉 రైల్ అదుక్కు పాతిరామ్  పాత్రలు ??

👉 వారియంకున్నాథ్ కుంజాహమ్మద్ హాజీ (Variyan Kunnathu Kunjahammed Haji) 

👉 మలబార్ తిరుగుబాటు (Moplah Riots of 1921) 

👉 కొడుమనల్ (Kodumanal ) 

👉 అయోధ్య రామాలయ నిర్మాణం (Temple Architecture) 

👉Chola dynasty (చోళులు )

👉సంగము రాజ్యాలు/ప్రాచీన తమిళ రాజ్యాలు

👉చోళ రాజవంశం 

👉మొహెంజొదారో పట్టణం  

👉హరప్పాసంస్కృతి  

👉రామప్ప దేవాలయం 

👉 వెండి ఇటుకలు తవ్వకాల లో దొరికాయి 

👉 హరప్పన్ పురావస్తు ప్రదేశం తవ్వకం సమయంలో దొరికిన పదార్థాల గురించి 

👉 మెసోలిథిక్ కాలం (మధ్య రాతి యుగం)

👉 అనంగ్‌పాల్ తోమర్ II ఎవరు ?? 

👉 పాలియోలిథిక్ యుగం  

👉 చరిత్ర ,చరిత్ర ఆధారాలు  

👉 ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటి అనాలజీ కంప్యూటర్ యాంటికిథెరా  

👉 Warli వార్లి ఆర్ట్ (మహారాష్ట్ర) 

👉 చరిత్ర (History )- పరిచయం

👉 చరిత్ర ఆధారాలు  Inscriptions

👉 చరిత్ర ఆధారాలు  Literary Sources

👉 సింధు నాగరికత (Indus Valley Civilisation)

👉  సింధు నాగరికత ఆవిర్భావము

👉 సింధూ నాగరికత Harappa , mohenjo daro

👉 సింధూ నాగరికత Chanhudaro ,Kalibangan, lothal,banawali ,Kozhikode

👉 సింధు నాగరికత సమాజం (civilization society)

👉 సింధు ప్రజల ఆర్థిక వ్యవస్థ (Sindhu Civilization Economy )